QISA TƏMSİLLƏR
MƏMMƏD MİRZƏ
Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin 
və AJB-nin üzvü
DOVŞANDAN
SORUŞDULAR:
– Qulaq uzun, boy qısa,
Hara belə qaçırsan?
Yatanda da nə əcəb
Gözlərini açırsan?
DEDİ:
– Qorxudandı, a qardaş,
Sümüklərim yanıbdır!
Qulaqlarım da elə
Qorxudan uzanıbdır.
AYIDAN
SORUŞDULAR:
– Əkib-becərən zaman
Gözlərin olmuşdu kor?!
İndi budaqlarını
Sındırırsan, a nankor!
DEDİ:
– Qoy səni yandırmasın
Sınıb-düşən budaqlar;
Sən əkənsən, mən yeyən –
Hərənin öz işi var.
DONUZDAN
SORUŞDULAR:
– Dost-tanışı görəndə
Düz keçirsən, de, nədən?
Gözucu nəzər salıb,
Salam da verməyirsən?
DEDİ:
– Saymamazlıq deyil bu,
Deməyin mənə “Qanmaz”,
Zərrəcə günahım yox,
Boynum yoğundur bir az.
CANAVARDAN
SORUŞDULAR:
– O cür gözəl adın var:
“Ağzı qanlı Canavar!”
“Qurd” adını götürmək
Gəlmədi heç sənə ar?
DEDİ:
– Kolxozların vaxtında
Qoyun acından öldü,
Leşini qurdlar yedi,
Kağızda mən baş oldum;
Elə o vaxtdan dönüb,
Qurdlarla adaş oldum.
FİLDƏN
SORUŞDULAR:
– O boyda gövdənlə sən
Utanmayıb da, yerdən
Noxud boyda şirnini
Əyilib götürürsən?
DEDİ:
– Mən bu xırdaçılıqla
Tamahkar insanlara
İbrət dərsi verirəm;
İştahı öz boyundan
Yekə olan şəxslərə
Nümunə göstərirəm.
TÜLKÜDƏN
SORUŞDULAR:
– O yekəlikdə quyruq
Vermir əziyyət sənə?
Onun ki bir xeyri yox,
Azacıq gödəltsənə?
DEDİ:
– Paxıllıqdandır, ey dost,
Baxıb mənə gülürsən;
Bir müti, bir işbilən
Quyruğun olsa sən də
Qədrini tez bilərsən…
MEYMUNDAN
SORUŞDULAR:
– Söylə görək, ay bivec,
Öz sifətin yoxmu heç?
Başqa canlılar kimi
Öz yolunu getsənə!
Özgəni yamsılamaq
Şərəf gətirməz sənə!
DEDİ:
– Meymundan törəyənə
Qohumluq bağımızı
Andırmaq istəyirəm;
Bir-birinin ağzından
Söz qapıb təkrarlayan
Peşəkar yaltaqları
Qandırmaq istəyirəm.
QOYUNDAN
SORUŞDULAR:
– Təkənin qulağını
Bir azacıq bursalar,
Ağrılara dözməyib,
Qışqırıb haray salar.
Yüz yerdən dəlik-deşik
Edilsə də bədənin,
Şikayət eləmirsən,
Səsin çıxmayır sənin?
DEDİ:
– Sanırsan ki, ağrımır?
İçimdədir fəryadım.
Ağrılara dözməyib,
Haray salıb çığırsam,
“QOYMAYIN” deyərdilər,
“QOYUN” olmazdı adım.
ÇAQQALDAN
SORUŞDULAR:
– Sən Şirin ətrafında
Çox tullanıb-düşürsən,
Qaraldırsan qanını;
Bir gün bir şapalaqla
Alacaqdır canını.
DEDİ:
– Şir Çaqqala toxunmaz,
Bəzən hirsli olsa da.
Şöngüyüb – yalmanırıq,
Bizdən xoşlanır o da;
Vəzir-vəkilsiz padaşah
olubmu heç dünyada?
CIRCIRAMADAN
SORUŞDULAR:
– Bəsdir, ay sırtıq böcək!
Əcayib cır səslə sən
Gecə-gündüz sızlayıb
Zəhləmizi tökürsən.
Nə olsun ki, dediər
Cırcıramadır adın;
Aramsız cırıltıdan
Bezikib usanmadın?!
DEDİ:
– Şou-biznesdəkilər
Bizdən pis cırıldayır;
Üstəlik qaş-göz edib
Şit-şit də hırıldayır.
Onlara “Xalq”, “Əməkdar”
Adlarını verirsiz;
“Krışamız” yox deyə,
Qınağa tuş gələn biz.
BÜLBÜL VƏ
UZUNQULAQ
Eşşək rast gəldi bir gün
Nəğmə deyən bülbülə,
Baxıb ona həsədlə
Söylədi gülə-gülə:
– Haray-həşir qoparıb
Nə özünü didirsən,
Görən yenə də kimdən
Demaqoqluq edirsən?!
Bülbül dedi:
– A bədbəxt,
Sən ki, haqqa-nahaqqa
Boğazını cırırsan,
Bir torba saman üçün
Sübhədək anqırırsan;
Nəğmə ilə qeybətin
fərqini heç qanmadın,
Elə ona görə də
Uzunqulaqdır adın.
CÜCƏLƏR
Günlərin bir günündə
Nələr oldu, ah, nələr!
Üzə durub, ağ oldu
Lümək-lümək cücələr…
Biri dedi:
“Cik-cik-cik,
Tülkünü istəmirik
Bizlərə müdir olsun;
Tez buradan qovulsun!”
Biri dedi:
“Cik-cik-cik,
Məgər yazıq deyilik?
Yedi, taladı bizi,
Dünyanı görmür gözü!”
Biri dedi:
“Cik-cik-cik,
Bu acgözün üzündən
Əl-ayaq altda getdik!”
Tülkü fəryad elədi:
“Heç belə də iş olar?
Aman, mənə dəyməyin,
Bir çətən külfətim var!”
Ayı qalxdı təmkinlə
Bir dağ kimi yerindən,
Baxıb tülküyə sarı
Köks ötürdü dərindən:
“Eeeh, ay zalım cücələr,
Ay insafsız cücələr!
Ey vicdansız cücələr!
Bir görün, nə edirsiz,
Siz, ey qansız cücələr!
Tutaq ki, biz tülkünü
Bu gün çağırdıq geri,
Bəs acından qırılsın
Onun tülkücükləri?!
Mənim başım sağ ikən
Onlar düşsün daramı?!
Mənim şüarım budur:
Gərək dolansın hamı…”.
Xoruz “Urrra!” qışqırıb,
Çəpik çaldı sevincək.
Cücələr məəttəl qaldı
Bu gurultunu görcək…
Deməyin, ları xoruz
Çəpikdən nə qazandı?!
Bu cür gözə girməklə
Ömrü bir il uzandı…
