ERKİN VAHİDOV

Tanınmış özbək şairi və xalq qəhrəmanıdır. 1936-cı ilin dekabr ayının 28-də Fərqanə vilayətinin Altıarx rayonunda, müəllim ailəsində dünyaya gəlib. 1955-1960-cı illərdə Daşkənd Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsində təhsil alıb. Ali təhsil aldıqdan sonra (1960-1963) “Gənc qvardiya” nəşriyyatında redaktor, 1975-1982-ci illərdə baş redaktor, 1985-1987-ci illərdə Qafur Qulam adına Ədəbiyyat və İncəsənət Nəşriyyatının direktoru və 1985-1987-ci illərdə burada “Gənclik” jurnalının baş redaktoru vəzifəsində çalışıb. O, Respublika gənclərinin “Gənclik” jurnalının yaradıcısıdır .

Onun ilk şeirlər toplusu 1961-ci ildə “Gecənin nəfəsi” adı ilə çapdan çıxıb. O vaxtdan bəri şairin 30-dan artıq şeir kitabı öz oxucularına çatıb. Onlardan şairin “Nəğmələrim sizədir” (1962), “Ürək və ağıl” (1963), “Mənim ulduzum” (1964), “Nida” (1965), “Lirika” (1965), “Çadırda yazılan dastan” (1967), “Gənclik divanı” (1969), “Çı­raqban” (1970), “Dastanlar” (1973), “İndiki gənclər” (1971), “Mə­həbbət” , “Oyaq ulduzlar” (1980) kimi gözəl şeir kitabları ilə öz kitab­xanasını yaradıb.

Erkin Vahidov 1990-cı ildən ictimai dövlət xadimi kimi işləməyə başlayıb. 1990-1995-ci illərdə Özbəkistan Ali Sovetinin sədri vəzifəsində çalışıb. 1995-2005-ci illərdə Özbəkistan Ali Məclisinin Uluslararası işlər və parlamentlərarası əlaqələr komitəsinin sədri olub. 2005-2009-cu illərdə elm, təhsil, mədəniyyət və idman məsələləri üzrə Ali Məclis senatında Komitə sədri vəzifəsini icra edib. Özbəkistan Xalq şairidir.

1999-cu ildə Erkin Vahidov Özbəkistan Qəhrəmanı adına layiq görülüb.

Erkin Vahidov ömrünün 70-ci ilində, may ayının 30-da Daşkənd şəhərində vəfat edib.

 

КЕЧИР, Ё РАБ!

 

Менга тош отди бир жоҳил,
Кечир, Ё Раб, кечирдим мен.
У қулдир бандаи ғофил,
Кечир, Ё, Раб, кечирдим мен.

 

Жаҳонда фитналар бордир,
Адолат гоҳи ночордир.
Адолат қил, Ўзинг одил,
Кечир, Ё, Раб, кечирдим мен.

 

Ёмон бўлдим, ёмон бўлдим,
Хато ўққа нишон бўлдим,
Хато қилган эмас қотил,
Кечир, Ё, Раб, кечирдим мен.

 

Гуноҳидан ўт ул жоннинг,
Сўзига кирдим шайтоннинг,
Кўнгил алданмоққа мойил,
Кечир, Ё, Раб, кечирдим мен.

 

Тутарман ул синиқ одам
Синиқ имонига мотам,
Дилига эътиқод жо қил,
Кечир, Ё, Раб, кечирдим мен.

 

У ҳам, мен ҳам қиёматда,
Турармиз лол хижолатда.
Бўлиб даргоҳингга дохил,
Кечир, Ё, Раб, кечирдим мен.

 

Кечир, янглишмаган ким бор,
Менинг ҳам кўп гуноҳим бор.
Одамзод асли нокомил,
Кечир, Ё, Раб, кечирдим мен.

 

ОНА ТИЛИМ ЎЛМАЙДИ

 

Нотиқ деди:

“Тақдир шул,

Бу жаҳоний ирода.

Тиллар йўқолур буткул,

Бир тил қолур дунёда”.

 

“Эй, воиз, пастга тушгин,

Бу гап чиқди қаердан!”

Навоий билан Пушкин

Туриб келди қабрдан.

 

Ким дарғазаб,

Ким ҳайрон,

Чиқиб келдилар қатор:

Данте, Шиллер ва Байрон,

Фирдавсий, Бальзак, Тагор.

 

“Ваъзингни қўй, биродар,

Сен айтганинг бўлмайди».

Барча деди баробар:

“Она тилим ўлмайди”.

 

– Ҳей, бу қандай ақида!

Қўлида табаррук жом,

Гўзал форсий ҳақида

Рубоий айтди Хайём.

 

Эҳтиросли, оташдил

Беранже сўрди нолон:

– Наҳотки, фаранги тил

Йўқолгуси бир замон!

 

Неруда, Лорка турди

Сервантеснинг ёнига:

– Ким қасд этиб тиғ урди

Она тилим жонига!

 

Фузулий ёнди:

– Озар tили гулдек сўлмайди.

Барча деди баробар:

“Она тилим ўлмайди”.

 

Камалакдек ранго – ранг

Бўлсин деб санъат, тиллар,

Асрларча қилдик жанг,

Армон қилдик минг йиллар.

 

Беқадр бўлса, наҳот,

Тиллардаги тароват!

Йўқолди бу кун, ҳайҳот,

Қабрларда ҳаловат!

 

“Фауст” ёнди гуриллаб,

“Хамса” ўтга туташди.

Бир садо жаҳон бўйлаб

Таралди, тоғлар ошди.

 

Бу садо янграр ҳамон,

Сира адо бўлмайди.

Олам айтар: Ҳеч қачон

Она тилим ўлмайди!

 

ƏFV ET,  RƏBBİM!

 

Mənə daş atdı bir cahil,
Əfv et, Rəbbim, mən əfv etdim.
O bir quldur, naqabil,
Əfv et, Rəbbim, mən əfv etdim.

 

Cahanda fitnələr vardır,
Ədalət bəzən naçardır.
Sən haqqı tut, sənsən adil,
Əfv et, Rəbbim, mən əfv etdim.

 

Yaman oldum, yaman oldum,
Sapmış oxa nişan oldum.
Səhv eləyən deyil qatil,
Əfv et, Rəbbim, mən əfv etdim.

 

Günahından keç o canın,
Sözünə girdim şeytanın.
Aldanmağa könül mail,
Əfv et, Rəbbim, mən əfv etdim.

 

Tutaram – o, zəif adam,
Zəif imanına matam…
İman ver, qəlb ehsanı bil,
Əfv et, Rəbbim, mən əfv etdim.

 

O da, mən də qiyamətdə,
Durarıq lal, xəcalətdə…
Olub dərgahına daxil,
Əfv et, Rəbbim, mən əfv etdim.

 

Əfv et, yanılmayan kim var?
Mənim də çox günahım var.
İnsan olan deyil kamil,
Əfv et, Rəbbim, mən əfv etdim.

 

ANA DİM ÖLMƏZDİR

 

Natiq dedi:

“Qismətdir,

bu dünyavi iradə –

Dillərin hamsı itir,

Bir dil qalır dünyada.

 

“Ey vaiz, aşağı en,

Bu söz çıxdı haradan?”

Nəvai ilə Puşkin,

Qalxıb gəldi qəbirdən.

 

Kim qəzəbli, kim heyran –

Açılıbdır neçə gor:

Dante, Şiller və Bayron,

Füzuli, Balzak, Taqor…

 

“Bu nitq həqiqət deyil,

Bax, dediyin olmaz heç”.

Söylədilər: “Ey cahil,

Ana dili ölməz heç”.

 

– Ey, bu nə əqidə!

Əlində təbərrik cam,

Gözəl farsi haqqında

Rübai dedi Xəyyam.

 

Ehtiraslı, coşqulu,

Beranje deyir nalan:

– Məgər fransız dili

İtəcəkdir bir zaman!

 

Neruda, Lorka keçdi,

Servantesin yanına:

– Kim qəsdən xəncər çəkdi,

Dilimizin canına!

 

Füzuli der:

Azər dili

bir güldür – solmaz.

Belə dedi hər biri:

“Ana dilim heç ölməz”

 

Göydə qurşağa bənzər

qoy var olsun sənət, dil..!

Savaş görüb əsrlər,

həsrətdə keçdi min il…

 

Dəyərsiz olsa, vallah,

dillərdəki cəzb, çəkiş,

itərdi o gün, Allah,

gor evində asayiş…

 

“Faust” yandı, od uddu,

“Xəmsə” odla tutaşdı.

Bir səs dünyanı tutdu,

Yayıldı, dağlar aşdı…

 

Eşidilir o hər an,

Bu səs-səda son bilməz;

Aləm deyir: heç zaman,

Ana dilimiz ölməz!

 

Şərh Yaz